اصطلاح هوش مصنوعی (AI) در سال 1956 توسط استاد دانشگاه کالج دارتموث که اولین اجلاس آکادمیک این موضوع را تشکیل داد، ابداع شد. اکنون این عبارت یکی از چندین کلمه اختصاری بسیار نوآورانه است؛ سایر این عبارتها - از جمله VR ، AR ، ML - توسط سازمانهای بازاریابی و استارتاپهای حوزه تکنولوژی مورد استفاده قرار میگیرند.
هوش مصنوعی (AI) در واقع علمی میان رشتهای و مربوط به ساخت ماشینهای هوشمند است که قادر به انجام کارهایی هستند که به طور معمول به فکر انسان نیاز دارند. پیامدهای هوش مصنوعی تقریبا در هر جنبه از جهان ما تغییر ایجاد خواهد کرد.
آنچه به وضوح قابل درک است این است که هوش مصنوعی به طور عمیقی تاثیرگذار خواهد بود اما همه آثار آن یکباره اتفاق نمیافتد؛ در حقیقت ما در اوایل تاثیرگذاری آن هستیم و پتانسیل اثرگذاری هوش مصنوعی بسیار بیشتر است. هوش مصنوعی در حال حاضر راه خود را به زندگی روزمره یافته است، (به توصیه های Netflix فکر کنید) اما پیشرفت آن به صورت خطی و قابل پیشبینی نیست و سردرآوردن از اعجاز آن ممکن است دشوار باشد.
هوش مصنوعی به سرعت در سراسر تمدن بشری گسترش مییابد، تا جایی که وعده انجام همه کارها از فعال کردن وسایل نقلیه خودمختار برای عبور در خیابانها گرفته تا پیش بینیهای دقیق طوفان را میدهد. در سطح روزمره، AI مشخص میکند که چه تبلیغاتی در وب یا در اینستاگرام به شما نشان داده شود.
آن دسته از چتهای دوستانه که هنگام بازدید از یک وبسایت تجارت الکترونیک پدیدار میشوند و به سوالی که شما آن را جستو جو کردهاید، پاسخ و از این طریق خدمات به مشتری ارائه میدهد، از آثار هوش مصنوعی در دنیای وب است. وقتی که در وبسایتها حتی برای یافتن آهنگ مورد علاقه خود مشغول جستوجو هستیم، Al، بی آن که ما متوجه شویم به کمک ما میآید.
برای این که توضیح دهیم هوش مصنوعی چگونه اقتصاد جهانی را متحول میکند، ابتدا ارتباط آن با بازاریابی دیجیتال و رباتها را توضیح میدهیم.
هوش مصنوعی به شخصیسازی دنیای وب برای کاربر کمک شایانی میکند. شخصیسازی به لطف قدرت هوش مصنوعی، میتواند در تجزیه و تحلیل دادهها و مشاهده این که کاربران چه تصمیمی میگیرند و چگونه میتوان آنها را هدایت کرد، در مقیاس کوچک و بزرگ به بازاریابان دیجیتال کمک کند و به آنها این امکان را میدهد تا کوچکترین جزئیات یک کمپین را در طول یک رویداد آنلاین تنظیم کنند.
این فرصتی برای طراحان کمپینهای تبلیغاتی ایجاد میکند تا از فواید هوش مصنوعی برای شخصیسازی تجربه رویداد یک شرکت کننده یا حتی پیشبینی رفتار او استفاده کنند.
رباتها هنوز فراگیر نشدهاند اما در نهایت آنها به گزینهای مناسب برای خودکارسازی کارهای فیزیکی مانند ذخیرهسازی، حمل و نقل و حتی ساخت و ساز تبدیل میشوند. این مساله میتواند به پایین آوردن هزینههای کارگری، کاهش هزینه برای مسائل ایمنی و آزاد کردن نیروی کار ارزشمند برای تمرکز کردن روی انواع کارهایی که رباتها به تنهایی قادر به انجام آن نیستند، کمک کند.
اثر هوش مصنوعی در اختراع و افزایش رباتها و در بازاریابی دیجیتال، منجر به اثرات شگرف در اقتصاد جهانی خواهد شد. از جمله مشاغلی که در سایه هوش مصنوعی رونق خواهند گرفت، شغلهای وابسته به تکنولوژی و کمک کننده به اقتصاد دیجیتال جهانی نظیر بازاریابی دیجیتال و زیر مجموعههای آن هستند و مشاغلی که از رونق آنها کاسته خواهد شد امور یدی و اموری است که در آنها ربات بتواند بتواند جایگزین انسان شود.
با توجه به توانایی بالقوه هوش مصنوعی برای انجام کارهایی که در گذشته به انسان نیاز داشتند، میتوان ترسید که گسترش آن ممکن است عدهای از انسانها را بیکار کند اما برخی از کارشناسان تصور میکنند که اگرچه ترکیب هوش مصنوعی و رباتیک می تواند بعضی از مشاغل را از بین ببرد اما در عوض باعث ایجاد مشاغل جدیدی برای انسانها خواهد شد.
دارل وست، مدیر و موسس مرکز فناوریهای نوآورانه در موسسه بروکینگز، یک سازمان سیاستگذاری عمومی مستقر در واشنگتن، گفته است: «با پیشرفت هوش مصنوعی کسانی از نظر شغلی بیشتر در معرض خطر خواهند بود که کارهای روزمره و تکراری را در خرده فروشی، امور مالی و تولیدی انجام میدهند. در واقع احتمال از دست دادن شغل برای این افراد بیشتر است.» او افزود: «مشاغل بسیاری هم در سایه هوش مصنوعی پدیدار خواهند شد ولی خطر جدی، عدم تطابق شغلی است که افراد در گذار به اقتصاد دیجیتال آن را تجربه میکنند.
در واقع کشورها با گسترش فناوری باید پول بیشتری را برای بازآفرینی شغلی و توسعه نیروی کار سرمایهگذاری کنند و به جای جایگزین کردن کارگران انسانی، ممکن است از هوش مصنوعی برای تقویت تواناییهای فکری آنها استفاده شود»
ری کورزویل ، مخترع و آیندهنگر پیشبینی کرده است که تا دهه 2030، هوش مصنوعی به سطح هوش انسانی رسیده است.
در نهایت با توجه به پیشبینی موسسه جهانی مک کینزی و با توجه به این که فناوری هوش مصنوعی پیشرفتهتر و پیشرفتهتر خواهد شد، انتظار میرود اقتصاد جهانی را به طور گستردهای تقویت و تا سال 2030 حدود 13 تریلیون دلار آورده مالی ایجاد کند.
هوش مصنوعی (AI) نوید میدهد که تجارت، رسانهها و سرگرمیها را متحول کند و بر همه چیز از ایجاد محتوا تا تجربه مصرف کننده تاثیر بگذارد.
کلرالز مدیر صنعت رسانه و سرگرمی مایکروسافت در منطقه EMEA میگوید: «هوش مصنوعی بر همه قسمتهای زنجیره ارزش رسانه، تاثیر به سزایی خواهد داشت، به خالقان محتوا کمک میکند تا خلاقتر باشند، به ویراستاران محتوا کمک میکند تا بتوانند بهتر ویرایش کنند.» این کار به خلاقیت و کنجکاوی انسان کمک میکند تا کارهای زیادی را در یافتن مطالب مربوطه، جستجوی حجم زیادی از محتوا و قالببندی مجدد مطالب انجام دهد.»
لورنزو زانی، تحلیلگر اصلی تحقیقات IABM نیز با این حرف موافق است. وی میگوید: «شرکتهای رسانهای میتوانند هوش مصنوعی را در سراسر زنجیرههای تامین محتوای خود به صورت خودکار عملیاتی کنند به صورتی که تصمیمگیری را هدایت و تجربه مصرف کننده را نیز شخصیسازی کنند. او افزود: «تکنیکهایی مانند تشخیص تصویر و تبدیل سخنرانی به متن و برچسبزدن ابردادهها گستردهترین کاربرد هوش مصنوعی تا کنون است. ابرداده به طور خودکار توسط الگوریتمهای AI ایجاد میشود و سپس میتواند برای هدایت استراتژیهای کسب درآمد از محتوا استفاده شود.»
این فقط شروع کاربردهای هوش مصنوعی در رسانه است. زانی میگوید «شرکتهای فعال در صنعت رسانه همچنین میتوانند از AI برای تقویت قابلیتهای پیشبینی خود استفاده کنند. به عنوان مثال، از ابزارهای هوش مصنوعی میتوان برای پیشبینی تقاضا برای تنظیم منابع یا پیش بینی اختلالات احتمالی در زنجیره تامین محتوا استفاده کرد (مانند وقتی که در مهلت تعیین شده محتوای مورد نظر تهیه نشده باشد). این موارد استفاده میتواند صرفهجویی مالی قابل توجهی برای شرکتهای صنعت رسانه به همراه آورد.»
در زمان عرضه محتوا به مخاطب، هوش مصنوعی میتواند تجربه مصرف کننده محتوا را براساس ترجیحات او شخصیسازی کند.
با وجود این پتانسیل، زانی معتقد است که موفقیت واقعی تا امروز فقط توسط معدود پیشگامان استفاده از Al حاصل شده است. او گفت: «اگرچه شرکتهای حوزه رسانه از ابزارهای تحلیلی برای تجزیه و تحلیل عملکردهای مخاطبان استفاده میکنند اما آنها تازه شروع به استفاده از ابزارهای پیشرفتهتر مانند الگوریتمهای یادگیری عمیق کردهاند.»
دلایل زیادی برای این امر وجود دارد که بیشتر آنها پیرامون و در مورد دادهها است. در الگوریتمهای یادگیری رصد شده، برای آموزش مدل، داده های مجموعه باید توسط افراد برچسب زده شوند و این فرآیند برای دادههای بزرگ، گران و دشوار است.
کلرالز توضیح میدهد: «در دسترس بودن دادههای آموزشی یک چالش خاص است.» بسیاری از روشهای هوش مصنوعی از نوعی machine learning استفاده میکنند و در بیشتر موارد، هوش مصنوعی فقط میتواند به اندازه و با توجه به دادههایی که برای آموزش آن استفاده می شود، خوب باشد.»
زانی می افزاید: «الگوریتمهای یادگیری عمیق دقیقترین نتایج را فقط هنگامی که با میلیونها مشاهده تغذیه میشوند، تولید میکنند.» بنابراین شرکتهای فعال در صنعت رسانه باید انواع مختلف دادهها را به روشی یکپارچه مدیریت کنند تا دادههای مورد نظر بتوانند در تصمیمگیری مبتنی بر هوش مصنوعی موثر باشند. این دادهها شامل دادههای مخاطبان، دادههای عملیاتی و دادههای محتوا (ابرداده) هستند.
هوش مصنوعی حمل و نقل را ایمنتر، دقیقتر، تمیزتر، قابل اطمینانتر و کارآمدتر میکند. حمل و نقل در بازارهای نوظهور به دلیل رشد ضعیف زیرساختها اغلب با چالشهای جدی روبرو است. جمعیت و شهرنشینی که در بعضی مناطق رو به رشد است، باعث افزایش ترافیک وسایل نقلیه، بالارفتن حجم محمولهها و آلودگی هوا میشود.
هوش مصنوعی راه حلهای جدیدی را برای این چالشها ارائه میدهد به طوری که ورود به بازار را آسانتر میکند و باعث پدیدآمدن بازارهای جدید و فرصتهای سرمایهگذاری بخش خصوصی مرتبط با آنها میشود. هوش مصنوعی یا Al در حال حاضر دارای تاثیری عمیق در نحوه تعامل ما با دنیای اطرافمان است.
از اسکن الگوهای راهنمایی و رانندگی تا کاهش تصادفات جادهای و بهینهسازی مسیرهای قایقرانی برای به حداقل رساندن میزان تولید گازهای گلخانهای، هوش مصنوعی در حال ایجاد فرصتهایی است تا حمل و نقل ایمنی و اطمینان بیشتری داشته باشد.
هوش مصنوعی در امور درمانی و پزشکی نیز تاثیر گذار است که در این قسمت بعضی از این اثرات را نام میبریم:
هوش مصنوعی فرایندهای بسیار مهم و زمانبر در امر آموزش را میتواند اتوماتیک کند. فرایند نمرهدهی از جمله مسائلی است که برای دانشآموزان و معلمان بسیار خسته کننده و طاقتفرسا شده است. هوش مصنوعی میتواند در این مورد تا حد زیادی به انسانها کمک کند.
ساخت نرمافزار آموزشی مطابق نیازهای دانشآموزان و به کارگیری نرمافزارهای یادگیری شخصیسازی شده که با توجه به دانش هر دانشآموز با او منطبق میشود، از اثرات مهم هوش مصنوعی در حوزه آموزش است؛ به این نرمافزارهای نوین و کارآمد، نرمافزارهای یادگیری انطباقی میگویند که در آنها دروسی که دانشآموز در آن ضعیف است، بیشتر تکرار میشود و به دانشآموز کمک میکند تا با سرعت منحصر به فرد خودش در دروس پیشروی کند.
همانطور که ذکر شد، هوش مصنوعی در بسیاری از جنبههای زندگی بشر امروز تاثیرگذار است و یک فناوری انقلابی به شمار میآید. Al در زمینههایی مثل حیاتوحش، تشخیص بیماریها، امنیت سایبری، کمک به افراد ناتوان و ... نیز کاربردهای قابل توجهی دارد.
دانشمندان در تلاش هستند از این فناوری نوین در جنبههای گوناگون استفاده کنند ولی معتقدند ما در ابتدای راه هستیم و تا استفاده کامل از هوش مصنوعی راه زیادی باقی مانده است که زمان رسیدن به انتهای آن مشخص نیست، شاید این علم میان رشتهای انتهایی نداشته و نامتناهی باشد. تغییرات هوش مصنوعی و توسعه آن در آینده میتواند امور زندگی انسانها را تا میزان زیادی تسهیل کند.