بلاک چین فناوری است که بیت کوین، اتر و اکثر دیگر ارزهای دیجیتال از آن استفاده میکنند. بیت کوین در حقیقت تنها یک کاربرد بلاکچین است و در این مقاله کاربردهای متعدد دیگر آن را بررسی خواهیم کرد. ولی ابتدا با خود این مفهوم آشنا میشویم.
بلاکچین الزاما راهی برای حفظ سوابق است و از آن تقریبا در هر محصولی میتوان استفاده کرد که به نوعی مدیریت دیتابیس یا نگهداری سوابق نیاز دارد.
بلاکچین راهکاری عالی برای حفاظت از هرگونه داده است که باید جلوی نابودی و دخالت در آن گرفته شود.
شیوه رایج نگهداری دادهها در یک سرور است که مالکیت و مدیریت آن را یک شرکت متفرقه به عهده دارد. اما این روش معایبی دارد.
یک شخص یا شرکت ثالث میتواند به دادههای شما دسترسی داشته باشد، امکان نابودی و دخالت در آن وجود دارد و همچنین ممکن است به بیرون درز کند.
دادهها زمان استفاده از بلاک چین رمزنگاری شده و سپس در یک شبکه توزیعشده از کامپیوترها پخش میشوند. بدین طریق، فردی مالکیت آنها را به عهده ندارد و سایر مشکلات بالا برطرف خواهد شد.
یکی از کاربردهای این فناوری در حوزه مالی است که چند نمونه از آن را نام میبریم.
بلاکچین روشی امن و موثر برای ثبت بدون دخالت فعالیتهای حساس است. بنابراین انتخابی عالی برای پرداختهای بینالمللی و انتقال پول به شمار میرود.
به عنوان مثال، گروه مالی «بانکو سانتاندر» در آوریل 2018، اولین سرویس انتقال پول دنیا را که از بلاک چین استفاده میکند به اسم «Santander One Pay FX» راهاندازی کرد.
این سرویس با استفاده از محصول xCurrent ریپل این اجازه را به مشتریان میدهد که بتوانند در همان روز یا روز بعد انتقال پول به یک کشور دیگر را انجام دهند.
سانتاندر با خودکار کردن تمام این فرآیند انتقال در بلاکچین تعداد واسطههای مورد نیاز را کم کرده است تا این فرآیند کارآمدتر باشد.
همانطور که در بالا اشاره کردیم، رمزنگاری یک بخش مهم از فناوری بلاکچین است و بنابراین برای مقابله با پولشویی میتواند کمک فراوانی کند.
بنیاد این فناوری روی حفظ سوابق است که در راستای سیاست «مشتری خود را بشناس» (KYC) قرار میگیرد که یک کسبوکار با پیروی از این فرآیند هویت مشتریان خود را شناسایی و تایید میکند.
شاید بزرگترین کاربرد بلاکچین برای بیمه از طریق قراردادهای هوشمند باشد. این قراردادها به مشتریان و شرکتهای بیمهگذار اجازه میدهد بدون ابهام و به شکل امن ادعاهای خسارت را مدیریت کنند.
تمام قراردادها و ادعاها میتوانند در بلاکچین ثبت شوند و شبکه آنها را تایید کند تا جلوی ادعاهای خسارت غیرمعتبر گرفته شود، چون بلاکچین چندین ادعای خسارت برای یک تصادف مشابه را رد خواهد کرد.
سرویسهای پرداخت P2P (نظیر به نظیر) مانند Venmo راحت هستند، ولی محدودیتهایی دارند.
بعضی از سرویسها به کاربران کشورها یا مناطق دیگر اجازه انجام تراکنش نمیدهند. سایرین بابت استفاده از سرویس از کاربران هزینه دریافت میکنند و بسیاری مستعد هک شدن هستند تا مشتریان دوست نداشته باشند، اطلاعات مالی شخصی خود را در اختیار آنها قرار دهند.
استفاده از فناوری بلاکچین با توجه به مزایایی که در بالا اشاره کردیم، میتواند به این موانع غلبه کند.
کسبوکار حوزه دیگری است که میتواند از این فناوری بسیار استفاده کند. چند نمونه را نام میبریم.
دفتر کل تغییرناپذیر بلاکچین آن را به یک انتخاب عالی برای انجام وظایفی مانند پیگیری لحظهای کالاها در سراسر زنجیره تامین تبدیل میکند.
استفاده از بلاکچین انتخابهای متعددی در اختیار شرکتهایی قرار میدهد که این کالاها را جابهجا میکنند.
دادههای سلامت که برای بلاکچین مناسب است شامل اطلاعات کلی از جمله سن، جنسیت و تاریخچه پزشکی ابتدایی مانند سابقه حساسیت یا علائم حیاتی میشوند.
هیچ کدام از این اطلاعات به خودی خود نمیتوانند، هویت یک بیمار خاص را مشخص کنند و به همین علت آنها را میتوان در یک بلاکچین مشترک ذخیرهسازی کرد و افراد گوناگون بدون نگرانی در مورد مسائل حریم خصوصی، به آنها دسترسی داشته باشند.
یک فرد معمولی هر 5 یا 7 سال یک مرتبه خانه خود را میفروشد و افراد تقریبا در طول عمر خود 12 مرتبه اسبابکشی میکنند.
با توجه به چنین آماری، بلاکچین یقینا میتواند در بازار املاک کاربرد داشته باشد. این فناوری میتواند سرعت فرآیند فروش را با تایید سریع امور مالی، پایین آوردن سطح کلاهبرداری به علت رمزنگاری آن و نبود ابهام در کل فرآیند فروش و خرید، بالا ببرد.
شرکتهای رسانهای در حال حاضر برای جلوگیری از شیادی، کاهش هزینهها و حتی حفاظت از حقوق مالکیت فکری (IP) محتوا از فناوری بلاکچین استفاده میکنند.
به ادعای سایت MarketWatch، بازار جهانی بلاکچین برای حوزه رسانه و سرگرمی تخمین زده میشود تا سال 2024 به عدد 1.54 میلیارد دلار برسد.
دولتها نیز میتوانند در زمینههای زیر از این فناوری استفاده کنند.
دولتهای محلی، استانی و ملی مسئول حفظ سوابق افراد مانند تاریخ مرگ و تولد، وضعیت تاهل یا انتقال ملک هستند.
با این حال، مدیریت این دادهها میتواند سخت باشد و تا به امروز بخشی از این سوابق تنها به شکل کاغذی موجود است و گاهی شهروندان مجبور هستند برای تغییر این اطلاعات شخصا به ادارههای دولتی بروند که وقتگیر، غیرضروری و آزاردهنده است.
فناوری بلاکچین میتواند این فرآیند نگهداری از سوابق را ساده کند و امنیت آنها را نیز افزایش دهد.
به ادعای کارشناسان کاربرد فناوری بلاک چین برای مدیریت هویت به این شکل میتواند باشد که زمان وجود اطلاعات کافی در آن، افراد برای اثبات هویت خود کافی است حداقل اطلاعات (به عنوان مثال، تاریخ تولد) را ارائه دهند.
فناوری بلاکچین این قابلیت را دارد تا فرآیند رایگیری را به مراتب در حین بالا بردن امنیت، در دسترسپذیرتر و سادهتر کند.
هکرها در برابر این فناوری حرفی برای گفتن ندارند و حتی اگر فردی به پایانه دسترسی داشته باشد، نمیتواند روی سایر گرهها تاثیر بگذارد.
هر رای به یک هویت اختصاص داده خواهد شد و در نتیجه جعل هویت غیرممکن است و دولت میتواند آرا را بهتر شمارش کند.
علاوه بر کاربردهای بالا، موارد زیر را نیز میتوانیم برای سایر صنایع نام ببریم.
اگر بلاکچین همانطور که طی سالهای گذشته نشان داده است واقعا امنیت بالایی داشته باشد، مشتریانی که نگران کلاهبرداری مالی هستند از آن به خوبی استقبال میکنند.
بزرگترین مزیت بلاکچین در زمینه امنیت سایبری حذف خطر تک نقطه خرابی (SPOF) است. فناوری بلاکچین همچنین رمزنگاری انتها به انتها و حریم خصوصی بالا را فراهم میکند.